در نظر گرفتن فضای خالی برای نصب
در ابتدا باید یک فضای خالی روی هارد دیسک به منظور نصب اوبونتو در نظر بگیرید. برای این کار میتوانید یکی از پارتیشنهای ویندوزی خود را خالی کنید (پارتیشنی با سایز ۱۰ گیگابایت به منظور نصب کافی است).
اگر لپتاپ خود را به تازگی خریداری کردهاید یا یک پارتیشن بیشتر ندارید، کافی است در ویندوز ویستا، ۷ یا …، روی گزینه Computer در Start ویندوز راست کلیک کرده وسپس گزینه Manage را انتخاب کنید.
سپس در پنجره باز شده، از منوی سمت چپ به بخش Disk Management رفته و در پنجره سمت راست روی پارتیشن مورد نظر راست کلیک کرده و گزینه Shrink Volume را انتخاب کنید.
با انتخاب این گزینه، سیستمعامل ویندوز به محاسبه میزان فضایی که میتواند از پارتیشن مورد نظر جدا کند، میپردازد و پس از آن از شما میپرسد که چه میزان از این فضا را میخواهید جدا کنید؟ پس از آن ناحیهای خالی (Free Space) ایجاد خواهد شد.
آماده سازی برای نصب
در صورت داشتن اینترنت مناسب جهت دریافت فایل iso سیستمعامل اوبونتو با حجم حدود یک گیگابایت میتوانید به نشانی www.ubuntu.com/download/desktop مراجعه نموده و با توجه به مشخصات سختافزاری سیستم خود یکی از نسخههای 32بیت یا 64بیتی را انتخاب و دریافت نمایید (نسخه 32بیتی قابلیت نصب بر کلیه رایانهها را دارد) (در صورت عدم دسترسی به اینترنت مناسب جهت این امر میتوانید از طریق فروشگاه
www.linuxcd.ir اقدام به خرید یک نسخه از اوبونتو نمایید).
نصب از طریق DVD:
پس از دریافت ISO مناسب از پایگاه وب اوبونتو آن را روی یک DVD خام رایت کنید. سیستمعاملهای مختلف، ابزارهای متفاوتی برای این کار دارند. ویندوزیها میتوانند از برنامه InfraRecorder استفاده کنند. کاربران OS X (سیستم عامل مک) از Applications > Utilities > Disk Utility ابزار Disk Utility را اجرا و ISO را به قاب سمت چپ بکشند. پس از فعال کردن گزینه ی Verify burned data روی Burn کلیک کنید. کاربران توزیعهای گنو/ لینوکس نیز میتوانند از برنامههای Brasero یا K3b استفاده کنند.
نصب از طریق حافظه های USB:
اگر شما نیز مانند من فکر میکنید دیسکهای نوری وسایل اعصاب خردکنی هستند، ISO دریافت شده را روی حافظههای فلش بریزید. در سیستمعاملهای مختلف میتوانید از UNetbootin (قابل دریافت از
unetbootin.sourceforge.net) استفاده کنید. برنامه UNetbootin شامل دو بخش اصلی Distribution و Diskimage است. به دلیل اینکه فایل ISO اوبونتو داریم، از بخش دوم یعنی Diskimage استفاده میکنیم. سپس از منوی کشویی مربوطه، نوع Image را روی ISO قرار داده و فایل ISO را از روی سیستم انتخاب کنید. در انتهای تنظیمات این برنامه نیز در صورت استفاده از حافظه USB از منوی کشویی، USB Drive را برمیگزینیم و از کادر کناری آن، درایوی که مرتبط با حافظه USB است، انتخاب میکنیم و روی Ok کلیک کرده و منتظر میشویم تا عملیات Bootable کردن حافظه USB با سیستمعامل اوبونتو به پایان برسد.
کاربران OS X (مک) در نظر داشته باشند که دستگاه آنها قابلیت راهاندازی از طریق حافظههای خارجی را ندارد و توصیه میشود از دیسکهای DVD استفاده کنند. کاربران اوبونتو علاوه بر استفاده از UNetbootin میتوانند از برنامه ی Startup Disk Creator که به صورت پیشفرض در سیستمشان نصب است بهره ببرند.
نصب و راهاندازی
پس از آن که رایانه را با DVD یا حافظه USB بوت کردید، دو انتخاب پیشرو خواهید داشت.
انتخاب اول، نصب اوبونتو (Install Ubuntu) و انتخاب دوم امتحان کردن اوبونتو (Try Ubuntu) است.
با انتخاب گزینه دوم (Try Ubuntu) نیز در هر زمان که تمایل به نصب داشتید میتوانید با کلیک روی آیکون نصب اوبونتو، آن را نصب کنید. استفاده از گزینه دوم (Try Ubuntu) سیستمعامل را روی RAM شما بارگذاری کرده و هیچ تغییری در اطلاعات هارد شما ایجاد نمیکند. پس با خیال راحت میتوانید از این گزینه برای تست سیستمعامل اوبونتو بدون تغییر در سیستم خود استفاده کنید، حتی اگر سیستم شما دارای هارد دیسک نباشد نیز قادر به استفاده از این گزینه خواهید بود.
ما گزینه ی Inestall Ubuntu را انتخاب می نماییم. در مرحله بعد میتوانید زبان برنامه نصبکننده اوبونتو را از طریق منوی سمت چپ، به هر زبان دیگری مانند فارسی تغییر دهید. البته به دلیل اینکه بیشتر مراحل نصب اوبونتو هنوز به فارسی ترجمه نشدهاند آن را توصیه نمیکنیم.
با انتخاب Install Ubuntu، اوبونتو اقدام به بررسی موارد زیر می نماید:
نخستین موردی که بررسی میشود، وجود حداقل ۴/۵ گیگابایت فضای خالی روی هارد دیسک برای نصب است.
دومین مورد، وصل بودن به یک منبع تغذیه است چرا که اطمینان داشته باشیم سیستم در زمان نصب اوبونتو خاموش نمیشود! البته اگر لپتاپ شما به منبع تغذیه هم وصل نباشد امکان نصب را خواهید داشت.
مورد بعدی اتصال به اینترنت است. در صورتی که رایانه شما به اینترنت متصل باشد، اوبونتو در حال نصب، برخی بستههای نرمافزاری مانند بستههای زبان را دریافت میکند. البته اگر رایانه شما به اینترنت متصل نباشد باز هم امکان نصب را خواهید داشت. اگر سرعت اینترنت شما کم باشد، پیشنهاد میکنیم ارتباط دستگاه را از اینترنت قطع کنید.
اگر گزینه Download updates while installing را نیز انتخاب کنید، اوبونتوی شما در هنگام نصب، بهروزرسانی هم خواهد شد. اگر سرعت اتصال اینترنت شما کم است، پیشنهاد میکنیم پس از نصب اوبونتو و در فرصت مناسب سیستم را بهروزرسانی کنید.
اگر گزینه Install this third-party software را انتخاب کنید، نرمافزارهای third-party نیز در هنگام نصب، از اینترنت دریافت و نصب خواهند شد. از آن میان میتوان به کدک پخش فایلهای صوتی mp3 و فلش پلیر اشاره کرد. البته باز هم اگر اینترنت شما کمسرعت است، این کار را پس از نصب و در فرصتی مناسب انجام دهید.
در مرحله بعد، اوبونتو به شما چند شیوه برای نصب سیستم پیشنهاد میدهد.
انتخاب اول، نصب اوبونتو در کنار سیستمعامل فعلی (Install Ubuntu alongside Windows 7):
اگر دستگاه شما به اندازه کافی (حداقل ۸ گیگابایت) فضای خالی داشته باشد، این گزینه برای شما نمایش داده میشود و اوبونتو به میزان دلخواه خودش بخشی از فضای خالی روی هارد را به نصب اختصاص میدهد. اگر میزان این فضا زیاد باشد، در مرحله بعدی امکان کم و زیاد کردن فضای اختصاصی اوبونتو را به شما میدهد.
انتخاب دوم، پاک کردن سیستمعامل فعلی و نصب اوبونتو به جای آن (Replace Windows 7 with Ubuntu):
اگر دیگر تمایلی به استفاده از سیستمعامل فعلی خود ندارید، میتوانید با انتخاب این گزینه، اوبونتو را جایگزین آن کنید. توجه داشته باشید که در صورت انتخاب این گزینه، تمام اطلاعات شما پاک خواهد شد.
انتخاب آخر، تنظیمات دستی (Something else):
در این قسمت شما میتوانید تنظیمات دلخواه خود را داشته باشید. بهطور مثال یکی از پارتیشنهای خود را پاک کرده و به اوبونتو اختصاص دهید.
اوبونتو به حداقل ۲ پارتیشن احتیاج دارد. نخست، پارتیشن اصلی و دیگری پارتیشنی برای حافظه مجازی. بنابراین پارتیشنی خالی که برای نصب اوبونتو در نظر گرفته بودیم را انتخاب کرده و روی «-» (Remove) کلیک میکنیم تا فضای خالی ایجاد شود. ممکن است شما بتوانید توزیعهای گنو/ لینوکس را بدون تعریف فضای swap نصب کنید، اما انجام اینکار به دلیل غیرفعال شدن بسیاری از عملکردهای مهم سیستمی توصیه نمیشود.
برای اضافه کردن حافظه مجازی، باید فضای خالی را انتخاب کرده و سپس روی «+» (Add) کلیک نموده و در بخش نوع پارتیشن (Type for the new partition) گزینه Logical را انتخاب کنید و در بخش New partition size in megabytes میزان فضایی حدود دو برابر رم دستگاه بدهید و در بخش Use as گزینه swap area را انتخاب کرده و OK را بزنید.
برای اضافه کردن پاتیشن بعدی روی فضای خالی باقیمانده کلیک کنید و «+» (Add) را بزنید، در بخش نوع پارتیشن Primary و در بخش Use as ترجیحا Ext4 را انتخاب کرده و در قسمت Mount point گزینه «/» را انتخاب کنید. سپس روی گزینه Install Now کلیک کنید تا نصب اوبونتو شروع شود.
در ادامه، روی نقشه کشور ایران کلیک کنید تا زمان رایانه را تنظیم کنید، البته اگر رایانه شما به اینترنت متصل باشد نقشه به صورت اتوماتیک محل شما را تشخیص خواهد داد .
در مرحله بعد زبان Persian را از ستون سمت چپ انتخاب و سپس گزینه آخر، یعنی Persian – Persian with Persian Keypad را از ستون سمت راست انتخاب کرده تا کیبرد فارسی نیز برای شما فعال شود.
در پایان نیز مشخصات کاربری خود، همراه با رمز را وارد کنید.
اوبونتو بسیار سریع نصب خواهد شد (معمولا کمتر از ۱۰ دقیقه) و شما میتوانید در این فرصت اسلایدهای مربوط به اوبونتو را مطالعه کنید تا نصب آن تمام شود.
پس از پایان کار، پیغامی مبنی بر موفقیتآمیز بودن عملیات نصب داده میشود و DVD نصب بیرون داده خواهد شد. سپس با تایید، سیستم مجددا راهاندازی میشود و پس از بوت اولیه به صفحه انتخاب سیستمعامل (بوت لودر GRUB) خواهید رسید، در این صفحه بهطور معمول گزینه اول اوبونتو و گزینه آخر نیز مربوط به سیستمعامل دیگر شما (در این مثال ویندوز) خواهد بود.
اگر سوالی در این زمینه داشتید، میتوانید آن را در انجمن کاربران ایرانی اوبونتو به نشانی ubuntu.ir یا انجمن کاربران ایرانی گنو/لینوکس به نشانی sito.ir مطرح کنید.