امروزه چاپگرهای سهبعدی نقش به سزایی را در علم و فناوری ایفا میکنند و از جمله فناوریهایی است که انقلاب عظیمی در صنعت پزشکی ایجاد کرده است.
والدینی که میخواهند قبل از به دنیا آمدن فرزندشان چهره آنها ببینند از چاپگرهای سهبعدی استفاده میکنند.
با استفاده از چاپگرهای سهبعدی یا چهاربعدی چهره سهبعدی جنین را چاپ میکنند و بر روی بدنی که قبلا تهیه شده قرار میهند و پوستی که به ۳ رنگ وجود دارد را برای آن انتخاب میکنند. همچنین این جنینها در سایزهای ۸ اینچی به قیمت ۶۰۰ دلار، ۴ اینچی به قیمت ۴۰۰ دلار و ۲ اینچی به قیمت ۲۰۰ دلار موجود هستند.
اما این چاپگرها جنبههای حیاتیتری نیز دارند.
محققان موفق شدهاند به کمک این چاپگرها در علم پزشکی به پیشرفتهای چشمگیری دست یابند که شاید بتواند تحول عظیمی در درمان بیماران و نجات زندگی آنها داشته باشد. از جمله موارد استفاده چاپگرهای سهبعدی در ادامه آورده شده است.
بافتهایی با رگهای خونی:
محققان دانشگاه هاروارد دستآوردهای بزرگی را در زمینه چاپ رگهای خونی کسب کردهاند و توانستهاند بافتهای همراه با رگ خونی را چاپ کنند. دکتر جنیفر لوییس یک چاپگرها سهبعدی مخصوص به همراه یک جوهر انحلالپذیر طراحی کرده تا بتواند بافتی همراه با سلولهای پوستی با ساختارهایی که بتواند عملکردی مشابه رگهای خونی داشته باشد را تولید کند.
پروتزهای کمهزینه:
درست کردن پروتوزها به روش قدیمی، هزینهبر و زمانبر است. محققان دانشگاه تورنتو از چاپگرهای سهبعدی کمک گرفتند تا در کمترین زمان و کمترین هزینهی ممکن پروتزهای بیماران را بسازند و قدم بزرگی در این راه بردارند. این فنآوری به کشور سودان که درگیر هرج و مرجهای داخلی است برده شده تا بتواند کمکی به افراد قطع عضو شده بکند.
داروها:
لی کرونین از شیمیدانان داشنگاه گلاسگو از چاپگر برای ترکیباب شیمیایی در سطح ملوکول برای تولید دارو استفاده کرد. بیماران میتوانند با نسخههای دیجیتالی خود به داروخانههای آنلاین بروند و با خرید مواد لازم داروی خود را در منزل تهیه کنند. کرونین پیشنهاد میکند که در آینده مردم نباید دارویی بخرند بلکه طرح و برنامه آنها باید فروخته شود.
سنسورهای سفارشی:
محققان دانشگاه واشنگتون از اسکنهای قلب حیوانات برای چاپ کردن مدلیهای همراه با سنسور استفاده کردهاند. این دستگاه سیلکونی میتواند به قلب انسان متصل شود. سنسورهای موجود در این وسیله برای کمک به تشخیص اکسیژن، فشار قلب و درجه حرارت به کار گرفته میشود. گفته میشود قدم بعدی در این زمینه درست کردن سنسورهایی برای اندازهگیری شرایط اسیدی به منظور تشخیص انسداد عروق است.
مدلهای پزشکی:
گروهی از محققان در چین و امریکا مدلهای تورمورهای سرطانی را چاپ کردهاند تا به آنها در کشف داروهای ضدسرطان و درک بهتر چگونی رشد و توسعه غدههای سرطانی کمک کند. به کمک این مدلها زمان جراحیهای مربوط به بیماری سرطان کاهش مییابد.
استخوان:
در سال ۲۰۱۱ پروفسور سوسمیتا بوز از دانشگاه واشنگتن یک چاپگر سهبعدی را ساخت که مواد شیمیایی را به صورت پودر درآورده و ساختارهای پیچیدهای را برای رشد استخوان تولید میکند. هدف وی ایجاد یک ساختار طبیعی استخوان است.
دریچه قلب:
جاناتان بوچر از دانشگاه کرنل دریچه قلبی را چاپ کرده است که به زودی در قلب گوسفندان آزمایش میشود.
غضروف گوش:
لارنس بوناسار از دانشگاه کرنل با استفاده از عکسهای سهبعدی توانست مدلهای گوش انسان را بسارد. این مدلها با ژلی حاوی غضروف گاو پر شده است.
ابزارهای پزشکی:
در حال حاضر چاپ سهبعدی در مناطق فقیر جهان بسیار کاربردی شده است. یک سری از وسایل پزشکی هستند که به سختی تهیه میشوند و یا قیمت زیادی دارند. به کمک چاپگرهای سهبعدی که توسط گروهای خاصی به مناطق نیازمند مثل هایتی فرستاده میشود، این وسایل را برای بیمارستانها تهیه میکنند.
جایگزینی جمجه:
گروهی از جراحان آلمانی جمجمه یک زن ۲۲ ساله را با مدل سهبعدی آن جابهجا کردند. این کار در چین و اسلوواکی هم اتفاق افتاد و پزشکان توانستند جمجمه آسیب دیده بیماران را با مدلی که به وسیله چاپگرهای سهبعدی درست کرده بودند، درمان کنند.
پوست مصنوعی:
گروهی از محققان امریکایی توانستند به کمک چاپگرهای سهبعدی پوست را چاپ کنند و زخم افراد را بهبود ببخشند. با توجه به زخم که توسط یک اسکنر، اسکن میشود پوستی با لایههای مورد نیاز چاپ میشود تا زخم را بپوشاند. محققان توانستهاند ۱۰ سانتی متر از پوست یک خوک را درمان کنند.
اندامها:
اورگانووو (Organovo) به تازگی سلولهای کبدی را چاپ کرده است که میتواند بیش از ۴۰ سال عملکرد مثبت داشته باشد. البته این فناوری در ابتدای کار خودش است و محققان خوشبین هستند که در ۱۰ سال آینده بتوانند یک کبد، قلب و کلیه را تولید کنند. روزانه هزاران نفر منتظر دریافت یک عضو حیاتی هستند که شاید بتوان به کمک این تکنولوژی زندگی آنها را تغییر داد.