در زمانی که سازو‌کار پرداخت جدید اپل با نام اپل پی «Apple Pay» در کشور انگلستان افتتاح شد، به این فکر افتادم و سوال جدیدی در ذهن من شکل گرفت که از چه زمانی ما به یک بازار مشترک جهانی برای استفاده از گوشی به عنوان کیف‌پول دست یافتیم. این کیف پولی است که می‌تواند در تمامی کشورها استفاده شود. هر جایی در این دنیا، چه به صورت برخط یا چه به صورت برون‌خطی و در فروشگاه‌های فیزیکی قابل استفاده است. اخیرا و بر اساس داده‌ها و اطلاعات آیدن «Ayden»، گوشی‌های هوشمند در حال تسخیر پرداخت الکترونیکی در دنیا هستند و در واقع گوشی‌های هوشمند ۲۹ درصد از تراکنش‌های انجام شده در دنیا را بر عهده دارند. برای سال ۲۰۲۰ اکثر بانک‌ها و شرکت‌های مطرح در این زمینه قصد دارند گستره استفاده از گوشی‌های هوشمند در حدود ۸۰ درصد از پرداخت‌ها را بعهده داشته باشد. بنابراین موضوع پرداخت الکترونیکی از طریق گوشی‌های هوشمند به جای پرداخت از طریق کارت‌های اعتباری سنتی در حال افزایش است.
با این وجود، قرن‌ها پیش، در واقع یک واحد پولی یکسان در تمامی سرزمین‌های کهن آن روزگار وجود داشت که در امپراطوری روم، ایران باستان و جاده ابریشم، مسیر ادویه هند به شکلی مشترک برای پرداخت استفاده می‌شده است. این واحد پولی سکه‌های طلا بودند. حال بعد از هزاران سال و با پیشرفت فن‌آوری دنیایی را به وجود آورده ایم که از ۱۸۰ واحد پولی مختلف در آن استفاده می‌شود. به همراه چندین روش پرداخت در فروشگاه‌ها و هزاران روش پرداخت برخط و اینترنتی که در حال حاضر در جهان معاصر استفاده می‌شوند. حال چگونه می‌توان این وضعیت را به سرزمین آرمانی و موعود تبدیل کنیم؟
در ابتدا با بررسی تاریخ معاصر، در سال ۲۰۱۱ رهبری بازاریابی برای کیف‌پول گوگل یعنی گوگل‌والت «Google Wallet» را بر عهده داشتم، که با هیاهوی تبلیغاتی فراوان توسط روزنامه‌ها و خبرنگاران در شهر نیویورک به عموم مردم عرضه شد. با استفاده از این کیف‌پول جدید ما به مشتریان نشان دادیم که چگونه آنان می‌توانند با استفاده از این محصول، پرداخت‌های خود را در فروشگاه‌ها یا دیگر تراکنش‌ها، تنها با اشاره یک انگشت انجام دهند. تمام این ویژگی‌ها از طریق فن‌آوری جدید ارتباط حوزه نزدیک ان‌اف‌سی (NFC) قابل انجام بود. با این حال کیف‌پول گوگل‌والت هم مشکلات خودش را داشت. این قابلیت تنها در یک گوشی هوشمند خاص استفاده شده بود، به همراه توزیع‌کننده گران‌قیمت و مشکلات متعدد بانکی که در این فن‌آوری جدید وجود داشتند. با این حال این محصول و فن‌آوری از جنب گوگل در این حوزه انقلابی را به پا کرد و توانست راهی جدید در پرداخت الکترونیکی بگشاید که بعدا توسط گوگل و شرکت‌های دیگر مانند سامسونگ و اپل تکمیل شد.
با تغییر زمان از سال‌ها پیش به سال جاری میلادی یعنی سال ۲۰۱۵ متوجه می‌شویم که همه چیز تغییر کرده است. برای مثال فن‌آوری ارتباط در حوزه نزدیک «NFC» بسیار فراگیر شده و در اکثر گوشی‌های هوشمند پرچمدار امروزی وجود دارد. سیستم‌عامل گوگل اندروید مدت‌ها است که از این فن‌آوری پشتیبانی می‌کند، اپل نیز اخیرا با عرضه آیفون ۶ وارد بازی شده است. اپل و گوگل بر روی استاندارد مشخصی توافق دارد؟ بالاخره روزی معجزه رخ خواهد داد. با این وجود کیف‌پول الکترونیکی در کشور ایالات متحده نیز مشکلات خاص خود را دارد که اخیرا در تحقیقاتی که توسط گالوپ رخ داده است، نیز اشاره شده‌اند. در این تحقیقات و یافته‌ها مشخص شده است که تنها ۱۳ درصد از افراد بالغ در ایالات متحده از نرم‌افزاری مرتبط با کیف‌پول الکترونیکی در گوشی‌های هوشمند خود استفاده می‌کنند که تنها ۷۶ درصد از آنان در ۳۰ روز اخیر از آنان برای پرداخت و خرید استفاده کرده‌اند. وقتی از آنان سوال شد که با چه مشکلاتی در این زمینه مواجه شدید، ۵۵ درصد از آنان به مشکلات امنیتی اشاره داشتند. ۲۱ درصد از آنان نیز دقیقا اطلاعات صحیحی از این موضوع نداشتند و ۱۴ درصد مابقی نیز اصلا مزایایی برای آن در ذهن خود نداشته و مشاهده نکرده‌اند.
برای درک بیشتر این چالش‌ها، برای این موضوع بیایید کمی به شرق نگاهی باندازیم. کشورهایی مانند کشورهای آسیایی، هند، چین، روسیه و برزیل که تحقیقات و موفقیت خوبی در توسعه و ایجاد محصولاتی مبتنی بر این زمینه داشته‌اند. از آنجا که تجارت الکترونیک در حال افزایش و گسترش در این مناطق است، پرداخت با استفاده از گوشی‌های هوشمند و کیف‌های الکترونیکی نیز به گزینه‌ای قابل اطمینان و امن برای پرداخت تبدیل شده‌اند. در اکثر مواقع این روش توانسته است روش‌های مختلفی که برای پرداخت وجود داشته‌اند را ترکیب کند، مسائلی مانند تراکنش و انتقال وجه در کارت‌های اعتباری تا کارت‌های بدهی و هدیه که همگی تحت این فن‌آوری قابل انجام هستند. تمامی این کارها یا با استفاده از کارت اعتباری انجام می‌شود یا در نبود آن توسط یک کیف‌پول الکترونیکی انجام می شود. چند کیف‌پول محبوب که مورد استفاده هستند شامل موارد زیر می شوند.
۱) اِی‌پِی «Aipay»، اِی‌پِی در حدود ۵۰ درصد از تراکنش‌های انجام شده در تجارت الکترونیک دنیا را بر عهده دارد. به عنوان مثال در کشور چین، کشوری که حدود ۸۰ درصد از مردم این کشور آسیایی به اینترنت دسترسی دارند و ۸۰ درصد از دسترسی به اینترنت از طریق گوشی‌های هوشمند انجام می‌شود. با این آمار از کاربران گوشی‌های هوشمند و اینترنت در کشور چین، اِی‌پِی می‌تواند به بزرگتری فعال در زمینه کیف‌پول الکترونیکی در گوشی‌های هوشمند تبدیل شده و بتواند تعداد کاربران خود را به صورت چشمگیری افزایش دهد. هم‌اکنون نیز تعجبی ندارد که این شرکت موفق شده است تا این حد از بازار پرداخت و کیف‌پول الکترونیکی در تجارت الکترونیک را در دست داشته باشد. سال گذشته اِی‌پِی از روش جدید پرداخت خود با همکاری PayPal و Square رونمایی کرد.
۲) پِی‌تی‌ام «Paytm»، پِی‌تی‌ام نیز کیف‌پول الکترونیکی جدیدی است که باز هم در قاره آسیا ریشه دارد. این‌بار در کشور هند. هرچند بسیار کوچکتر از اِی‌پِی است و درصد از کاربران جدید آن بر روی گوشی‌های هوشمند هستند. افزون بر این رابطه اختصاصی آنان با Uber نیز در حال افزایش است.
۳) یاندکس «Yandex»، غول جستجوی روسی، دارای یک کیف‌پول الکترونیکی محبوب نیز هست که در حدود ۲۲ از روس‌ها از آن برای پرداخت‌های الکترونیکی خود استفاده می‌کنند.
آنچه در این چند ماه جالب بوده است این است که بسیاری از این کیف‌های پول سیار ابری به خوبی در تراکنش‌های درون‌فروشگاهی قدرت می‌یابند. به طور مثال فروشگاه زنجیره‌ای وال-مارت «Wal-Mart» اخیرا اعلام کرده است که خریداران قادرند از نرم‌افزار گوشی‌هوشمند اِی‌پِی در ۲۵ درصد از فروشگاه‌های چین عملیات پرداخت پول را انجام دهند. در این حالت فروشنده تنها کافی است محصول را در برابر گوشی هوشمند نگاه دارد و سپس عملیات پرداخت پول به حساب فروشنده از طریق دستگاه کارت‌خوان مخصوص انجام می‌شود و پول مورد نظر برای خرید محصول به حساب فروشنده می‌رود. وال-مارت در این کار تنها فروشنده نیست که از این فن‌آوری بهره می‌برد؛ بیش از ۴۰٫۰۰۰ فروشگاه بزرگ «سوپر-مارکت» و فروشگاه زنجیره‌ای وجود دارند که از طریق ۷۰ زنجیره خورده فروشی هم‌اکنون از اِی‌پِی پشتیبانی می‌کنند. شامل کارفور (Carrefour)، (هفت) ۷-یازده (7-Eleven) و از آوچان (Auchan). به شکلی یکسان یاندکس نیز اخیرا اعلام کرده است. در کشور اوکراین راننده‌ها در آن کشور می‌توانند از کیف پول الکترونیکی و پرداخت توسط گوشی‌هوشمند در سراسر کشور اوکراین در ۱۳٫۰۰ جایگاه سوخت استفاده کنند.
برای استفاده از این خدمت، هر رانننده به یک کارت اعتباری پیوند دارد از جانب یکی از بانک‌های طرف قرار داد یاندکس در کشور اوکراین به نرم‌افزار سوختگیری یاندکس متصل است. در بدو ورود او جایگاه سوخت را از لیستی از جایگاه‌های سوخت در داخل برنامه انتخاب می‌کند و مقدار مصرفی و نوع سوخت را نیز وارد می‌کند، این دو نشان‌دهنده پرداخت از طریق گوشی‌هوشمند در کشورهای چین و روسیه بودند که به صورت فزاینده‌ای در حال رشد است. NFC دیگر به تنهایی پاسخگو نیست. بلکه استفاده از تراکنش‌های سیار مبتنی بر رایانش ابری و با استفاده از بارکد‌ها و نرم‌اغزارهای کاربردی هستند که راه‌حل ما برای آینده به حساب می‌آیند. متشریان امروزه در این بازارها تقریبا به گوشی‌هوشمند خود و کیف‌پول واقع در آن‌ها اعتماد دارند و آمدگی این را دارند که از آنان برای پرداخت‌های خود استفاده کنند.
پرداخت درون فروشگاهی را می‌توان کلیدی به حساب آورد که باعث گسترش استفاده از کیف پول سیار خواهد شد. به صورت واضح حدود ۹۰ درصد از تراکنش‌ها در این زمینه در فروشگاه‌ها انجام می‌شود. در سال‌های پیش‌رو اینکه کدام یک از استانداردهای فعلی برای پرداخت و کیف‌پول سیار، NFC یا فن‌آوری مبتنی بر بارکد و نرم‌افزاری کاربردی، پیروز خواهد شد؛ جالب خواهد بود. شرکت «Starbucks» که یکی از معروف‌ترین فعالان در زمینه پرداخت و کیف‌پول الکترونیکی است از یک مدل ساده با استفاده از بارکد و نرم‌افزار کاربردی استفاده می‌کند. با این حال سوال جدی این است که آیا با وجود اینکه شیوه پرداخت اپل‌پِی «Apple Pay» یا کیف‌پول گوگل‌والت امروزه رایج و عمومی شده‌اند. آیا آن‌ها تنها بر فن‌آوری NFC تکیه دارند یا سعی می‌کنند از شیوه بارکد و نرم‌افزارهای کاربردی نیز برای پرداخت استفاده کنند؟ یا اینکه گزینه‌هایی چون اِی‌پِی، یادکس، پِی‌تی‌ام در دنیای غرب نیز همانند شرق به گزینه اصلی و عمومی تبدیل خواهند شد.
عرضه اپل‌پی در کشور انگلستان در اول راه است. آیدن «Ayden» بستر پرداختی جهانی است که در بیش از ۲۰ کشور جهان فعال است و از بیش از ۲۵۰ روش پرداخت پشتیبانی می‌کند، علاوه بر اینکه در ۱۸۷ ارز و واحد پولی تراکنش دارد. در آخر می‌توانید گزارشات اخیر را نیز در راستای بررسی شاخص‌های پرداخت سیار را در این پیوند مطالعه کنید.
منبع: forbes