محک کارت گرافیک در گنو/لینوکس

معمولا کاربران گنو/لینوکس از بازی‌های زیادی استفاده نکرده و کسری از آنان نیز از پیشانه‌ٔ بازی «کنسول بازی» استفاده می‌کنند. ولی اخیراً بازی‌های مختلفی برای گنو/لینوکس عرضه شده‌اند که به لطف پیشانهٔ بازی استیم و انتشار آن برای گنو/لینوکس بوده است که با استفاده از کارت گرافیک قدرتمند می‌توانید بازی‌های مختلفی را در گنو/لینوکس انجام دهید. برای انجام این بازی‌ها به کارت گرافیکی قدرتمند نیاز دارید که اگر از قدرت بالایی برخوردار باشد با نرخ فریم بالا باعث بهبود نمایش گرافیک و پویانمایی و حرکات بازی خواهد شد. هرچند در برخی بازی‌ها رسیدن نرخ فریم به عدد ۶۰ فریم‌بر‌ثانیه کاملا آرمانی به نظر می‌رسد.

با وجود این مهمترین بخش یک رایانه کارت گرافیک سیستم است و در واقع نقشی حیاتی در اجرای بازی‌های رایانه‌ای، طراحی گرافیکی و پردازش تصویر دارد. یکی از بهترین روش‌های پی بردن به کیفیت و کارایی یک کارت گرافیک و مقایسه آنان با هم،  برای بدست آوردن امتیاز محک‌زنی آنان بوسیله نرم افزار های محک‌زن است که قادرند به کارت گرافیک شما امتیاز مشخصی را تخصیص دهند. برای محک‌زنی «بنچ‌مارکینگ» کارت گرافیک در گنو/لینوکس می‌توان از برخی محک‌زن‌های آزاد استفاده کرد که در مخازن اکثر توزیع‌ها قابل استفاده هستند.

یکی از نکات مهم، نصب بودن گرداننده کارت گرافیک است که اگر از کارت گرافیک اینتل استفاده می‌کنید این کارت گرافیک دارای راه‌انداز و گرداننده آزاد است و برای استفاده از آن می‌توان کتابخانه مِسا «MESA» را نصب کرد. با وجود این در اکثر کارت گرافیک‌های ثانویه رایانه کیفی «لپ‌تاپ»، اگر کارت‌گرافیک انویدیا یا ای‌ام‌دی باشد، برای کارایی بیشتر بهتر است و پیشنهاد می‌شود از گرداننده و راه‌انداز انحصاری مختص به این شرکت‌ها استفاده کرد. به‌علاوه اینکه برای فعال سازی قابلیت تعویض گرافیک اپتیموس انویدیا، قطعا باید از بامبلبی «Bumblebee» استفاده کنید که جایگزین آزاد قابلیت رسمی انویدیا است و برای گنو/لینوکس قابل استفاده است. گفتنی است که قابلیت اپتیموس به صورت رسمی برای گنو/لینوکس عرضه نشده است. (برخی از رایانه‌های کیفی از دو عدد کارت گرافیک استفاده می‌کنند که در زمان عملیات گرافیکی سبک از گرافیک پردازنده اینتل استفاده کرده و در پردازش‌های سنگین گرافیکی از گرافیک دوم و ثانویه استفاده می‌کنند.)

چرخ‌دهنده‌های جی‌ال‌ایکس «GLXGears»

این ابزار در کتابخانه‌های مِسا موجود بوده و توسط مخازن رسمی توزیع‌های مختلف گنو/لینوکس مانند اوبونتو و آرچ‌لینوکس نیز قابل نصب است. این ابزار در اوبونتو در بسته نرم‌افزاری «mesa-utils» قرار دارد اما در آرچ‌لینوکس در بسته نرم‌افزاری «mesa-demos» قرار دارد. برای نصب این بسته‌های نرم‌افزاری دستورات زیر را در توزیع‌های مورد نظر خود (اوبونتو و آرچ‌لینوکس) وارد نمایید.

این محک‌زن ساده از سه چرخ‌دنده ساده به رنگ‌های اصلی قرمز، سبز و آبی تشکیل شده است که در کنار هم می‌چرخند. این محک‌زن را می‌توان یکی از قدیمی‌ترین محک‌زن‌ها دانست که از تعداد کمی از ویژگی‌های اخیر اوپن‌جی‌ال «OpenGL» بهره می‌برد. با این حال می‌تواند آزمون خوبی برای کارت گرافیک برای زمانی که می‌خواهیم تستی ساده را انجام دهیم، بوده و نشان‌دهنده سالم بودن گرافیک و یا نصب بودن گرداننده کارت گرافیک باشد.

در گذشته هنگامی که ار گرداننده‌های کارت گرافیک متن‌باز / آزاد استفاده می‌کردید، آن‌ها به قدری نسبت به گرداننده‌های انحصاری کارت گرافیک بی‌کیفیت‌ بودند که به راحتی با محک آنان توسط این محک‌زن ساده و ابتدایی که دارای ویژگی و عنصر خاصی نیست، نیز قادر به درک تفاوت آنان در اجرای گرافیک سه بعدی بودیم. با این حال امروزه این گرداننده‌ها به قدری بهبود یافته‌اند که با اجرای این محک دیگر متوجه تفاوت خاصی نخواهیم بود؛ مگر آنکه با محک‌زن‌های پیشرفته و بهره‌مند از اوپن‌جی‌ال ویرایش چهارم مواجه باشیم که نیاز به کارت گرافیکی قوی‌تر دارند.

روش نصب در توزیع آرچ‌لینوکس از طریق مخازن رسمی:

sudo pacman -Sy mesa-demos mesa

روش نصب در توزیع  اوبونتو از طریق مخازن رسمی:

sudo apt-get install mesa-utils

 

محک‌زن جی‌ال‌مارک ۲ «GLMark 2»

یکی از دیگر ابزارهای محک‌زنی کارت گرافیک در گنو/لینوکس ابزار محک‌‌زن جی‌ال‌مارک ۲ است که از آزمون‌ها و محک‌های پیشرفته‌تر نسبت به جی‌ال‌ایکس‌گیرز برخوردار است. این ابزار توسط توسعه‌دهندگان توزیع لی‌نارو «Linaro» ایجاد شده است. این ابزار بازه مختلفی از آزمون‌ها برای بافت، روشنایی، نمایش‌ چندضلعی عملکرد در پویانمایی و … را ارائه می‌کند که تقریبا اکثر موارد مهم برای محک یک کارت گرافیک را در خود دارد. در این محک هر آزمون به صورت جداگانه انجام شده و نرخ فریم هر یک نیز جداگانه در نظر گرفته می‌شود. در پایان محک نیز نمره‌ای بر اساس عملکرد کارت گرافیک در آزمون‌های انجام شده، نمایش داده می‌شود که نشان‌دهنده کارایی کارت گرافیک در مواردی است که مورد آزمون واقع شده‌اند.

برای نصب در اکثر توزیع‌های گنو/لینوکس می‌توانید نام این نرم‌افزار را جستجو نمایید. در توزیع اوبونتو این ابزار به صورت رسمی در مخازن وجود دارد و به راحتی قابل نصب است. کاربران آرچ‌لینوکس نیز می‌توانند این نرم‌افزار را از طریق مخازن کاربران آرچ‌لینوکس «AUR» نصب نمایند.

روش نصب در توزیع آرچ‌لینوکس از طریق مخازن کاربران «AUR»:

yaourt -S glmark2

روش نصب در توزیع اوبونتو از طریق مخازن رسمی:

sudo apt-get install glmark2

نمونه‌ای از اجرای نتایج این محک در یک رایانه کیفی «لپ‌تاپ» با پردازنده ثانویه انویدیا و گرداننده انحصاری در زیر قابل مشاهده است:

ehsan@ETARCH ~ % optirun glmark2
=======================================================
    glmark2 2014.03
=======================================================
    OpenGL Information
    GL_VENDOR:     NVIDIA Corporation
    GL_RENDERER:   GeForce 710M/PCIe/SSE2
    GL_VERSION:    4.5.0 NVIDIA 352.21
=======================================================
[build] use-vbo=false: FPS: 279 FrameTime: 3.584 ms
[build] use-vbo=true: FPS: 305 FrameTime: 3.279 ms
[texture] texture-filter=nearest: FPS: 303 FrameTime: 3.300 ms
[texture] texture-filter=linear: FPS: 303 FrameTime: 3.300 ms
[texture] texture-filter=mipmap: FPS: 303 FrameTime: 3.300 ms
[shading] shading=gouraud: FPS: 294 FrameTime: 3.401 ms
[shading] shading=blinn-phong-inf: FPS: 300 FrameTime: 3.333 ms
[shading] shading=phong: FPS: 296 FrameTime: 3.378 ms
[shading] shading=cel: FPS: 297 FrameTime: 3.367 ms
[bump] bump-render=high-poly: FPS: 281 FrameTime: 3.559 ms
[bump] bump-render=normals: FPS: 300 FrameTime: 3.333 ms
[bump] bump-render=height: FPS: 304 FrameTime: 3.289 ms
[effect2d] kernel=0,1,0;1,-4,1;0,1,0;: FPS: 288 FrameTime: 3.472 ms
[effect2d] kernel=1,1,1,1,1;1,1,1,1,1;1,1,1,1,1;: FPS: 268 FrameTime: 3.731 ms
[pulsar] light=false:quads=5:texture=false: FPS: 303 FrameTime: 3.300 ms
[desktop] blur-radius=5:effect=blur:passes=1:separable=true:windows=4: FPS: 190 FrameTime: 5.263 ms
[desktop] effect=shadow:windows=4: FPS: 181 FrameTime: 5.525 ms
[buffer] columns=200:interleave=false:update-dispersion=0.9:update-fraction=0.5:update-method=map: FPS: 206 FrameTime: 4.854 ms
[buffer] columns=200:interleave=false:update-dispersion=0.9:update-fraction=0.5:update-method=subdata: FPS: 210 FrameTime: 4.762 ms
[buffer] columns=200:interleave=true:update-dispersion=0.9:update-fraction=0.5:update-method=map: FPS: 214 FrameTime: 4.673 ms
[ideas] speed=duration: FPS: 261 FrameTime: 3.831 ms
[jellyfish] <default>: FPS: 274 FrameTime: 3.650 ms
[terrain] <default>: FPS: 94 FrameTime: 10.638 ms
[shadow] <default>: FPS: 248 FrameTime: 4.032 ms
[refract] <default>: FPS: 150 FrameTime: 6.667 ms
[conditionals] fragment-steps=0:vertex-steps=0: FPS: 298 FrameTime: 3.356 ms
[conditionals] fragment-steps=5:vertex-steps=0: FPS: 296 FrameTime: 3.378 ms
[conditionals] fragment-steps=0:vertex-steps=5: FPS: 300 FrameTime: 3.333 ms
[function] fragment-complexity=low:fragment-steps=5: FPS: 300 FrameTime: 3.333 ms
[function] fragment-complexity=medium:fragment-steps=5: FPS: 299 FrameTime: 3.344 ms
[loop] fragment-loop=false:fragment-steps=5:vertex-steps=5: FPS: 299 FrameTime: 3.344 ms
[loop] fragment-steps=5:fragment-uniform=false:vertex-steps=5: FPS: 301 FrameTime: 3.322 ms
[loop] fragment-steps=5:fragment-uniform=true:vertex-steps=5: FPS: 302 FrameTime: 3.311 ms
=======================================================
                                  glmark2 Score: 268 
=======================================================
optirun glmark2  333.11s user 1.84s system 100% cpu 5:32.65 total

 محک‌های رسمی و ایجاد شده توسط موتور بازی Unigine

در آخر اگر می‌خواهید کارت گرافیک خود را در ابزار محک پیشرفته‌تر آزمایش کنید، ابزار محک‌زن ایجاد شده توسط Unigine وجود دارد که به طور رسمی توسط سازندگان آن ایجاد شده و شامل چند محک‌زن مختلف می‌شوند که همگی آنان در گنو/لینوکس قابل اجرا هستند؛ برای این کار باید به سایت رسمی آن رفته و محک‌زن موردنظر خود را از بین آنان انتخاب نموده و بارگیری کنید. بعد از بارگیری نیز با اجرای آنان توسط خط فرمان، نرم‌افزارها به راحتی اجرا شده و پنجره تنظیمات در برابر شما ظاهر خواهد شد.

این محک زن از مزایای بالایی برخوردار است؛ مزایایی مثل سایه‌زنی پیشرفته، آب و مواد واقعی و نزدیک به دنیای حقیقی، جلوه‌های شفاف و شیشه‌ای زیبا و پردازش تصویر با چگالی بالا «HDR» که یک سرو گردن از موارد قبلی بالاتر قرار می‌گیرد. همچنین از ضد‌پلگی «Anti-aliasing» در تصاویر و اشیاء برخوردار است که باعث نرم‌تر شدن گوشه‌ها و حواشی آنان می‌شود. این ویژگی را می‌توان به مقادیر 2X تا 16X تنظیم کرد.

برای اجرای آزمون محک‌زن و اخذ امتیاز برای سیستم و کارت گرافیک، بعد از اینکه محک‌زن اجرا شد در هنگام اجرا بر روی دکمه «Benchmark» در بالای تصویر کلیک نمایید تا فرآیند محک‌زنی شروع شود. بعد از انجام مراحل در نظر گرفته شده و در پایان امتیازی به دستگاه شما داده خواهد شد که می‌توانید آن را به‌صورت فایل اچ‌تی‌ام‌ال ذخیره نمایید. از دیگر مزایای این محک‌زن می‌توان به محیط باز و گسترده در تمامی محک‌های ارائه شده توسط این موتور بازی اشاره داشت.