اینترنت اشیا یک فنآوری نوین است که باعث اتصال اکثر وسایل دور و اطرافمان و هر نوع ابزاری که استفاده میکنیم به اینترنت خواهد شد. این فنآوری قطع به یقین تا آنجا پیش خواهد رفت که اکثر وسایل توانایی اتصال و ارتباط با یکدیگر را داشته باشند. این موضوع در بسیاری از پیشبینیهای صورت گرفته توسط اکثر افراد مطلع در این موضوع نیز مطرح گشته است.
یکی از رویاهایی که از کودکی خود داشتهایم، این بوده است که عروسک و اشیا اطراف ما بتوانند با ما و یا سایر اشیا و اسباب بازیهای داخل خانه ارتباط بر قرار کنند. امروزه این نوع از ارتباط به شکل دیگری در حال تحقق است. در عصر جدید که در حال ورود به آن هستیم، تمامی ابزار و اشیا در یک منزل، اداره یا حتی یک کارخانه توانایی ارتباط و تماس با یکدیگر خواهند داشت. به عنوان مثال یخچال میتواند درجه هوای خانه را با ارتباط با دستگاه تهویه هوا تنظیم کند یا اینکه در پارکینگ توانایی ارتباط با ماشین جهت باز شدن هنگام نیاز را خواهد داشت. اینها مثالهای سادهای از اینترنت اشیا هستند. در بدن شما قلب مصنوعی مورد استفاده میتواند خود به دکتر شما متصل شده و پیغامهایی را برای وی ارسال کند یا اینکه فشارسنج شما خود با استفاده از اینترنت اشیا به یک مرکز سلامتی متصل شده و اطلاعات مرتبط با سلامتی شما را با آن همگام ساخته و در هنگام نیاز دیگر ابزار مورد استفاده برای آشپزی را به شکل تنظیم کند که غذا را مناسب با فشار خون شما بپزند و … .
بر اساس گزارشی که توسط دیجیتال لایف (Digital Life) در سال ۲۰۱۵ مطرح شده است، جهان در حال تبدیل شدن به دنیایی نامرئی است که در همه ابعاد زندگی انسانها تاثیراتی خواهد گذاشت. در این زمان محیط شبکهای از حسگرهای کوچک، دوربینها، نرمافزارها، پایگاههای داده و دادههای عظیمی وجود خواهد داشت که به طور کلی آن را با نام اینترنت اشیا میشناسند. مشابه مفاهیمی چون بزرگدادهها (big data) و شبکه هوشمند (smart grid)، مفهوم اینترنت اشیا «IoT» به بزرگترین رویداد مورد توجه برای خبرنگاران در عرصه فاوا مبدل شده است.
ظاهرا، به نظر نمیرسد گفتن این نکته به مردم عادی که اینترنت اشیا در مکانی خارج از دره سیلیکون ابداع شده است، کسی را ناراحت کند. بر اساس بررسی و تحقیقاتی که توسط اداره مالکیت معنوی در انگلستان صورت گرفته در دره سیلیکون که اکثر شرکتهای معروف در عرضه فاوا را میشناسیم، فعالیت و ابداعات کمی را در این ضمینه انجام دادهاند و از دیگر شرکتهای مطرح در فنآوری که خارج از دره سیلیکون شناخته می شوند. در رده پایینتر قرار گرفتهاند. به عنوان مثال شرکت اپل که یکی از معروفترین شرکتها در دره سیلیکون است در ردهبندی که برای شرکتهای فعال در این ضمینه در بین سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۳ صورت گرفته است، رتبه بیست و هفتم «۲۷ ام» را به خود اختصاص داده است. وضعیت برای دیگر شرکتهای فعال در دره سیلیکون همانند گوگل نیز کاملا به همین شکل خوب نیست. بر اساس این تحقیق شرکت گوگل نیز در رتبه هشتاد و هشتم « ۸۸ ام» قرار گرفته است. بیدلیل نیست که شرکت گوگل اخیرا اقدام به خرید آزمایشگاه نست «Nest Lab» کرده است. آزمایشگاه نِست شرکتی فعال در زمینه خودکارسازی خانگی است و محصولات متنوع و هوشمندی را برای کاربران خانگی و استفاده در خانه ابداع و عرضه داشته است.
اداره مالکیت معنوی کشور انگلستان در این بررسی و تحقیقاتی که انجام داده است؛ تمامی پروژهها و ابداعات مرتبط با اینترنت اشیا را که در بین سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۳ ثبت شدهاند؛ به صورت جزء به جزء و خورد بررسی کرده است. همانطور که ممکن است مورد انتظار شما نیز باشد؛ اختراعات افزایش چشمگیری داشته و ثبت اختراع و ابداعات در حوزه اینترنت اشیا به طور روز افزون در حال افزایش است. این افزایش از سال ۲۰۰۴ تا سال ۲۰۱۳ به طور چشمگیری افزایش نشان داده است؛ یعنی به صورت کلی چیزی در حدود ۴۰ درصد در ثبت اختراع برای ابداعات مرتبط با اینترنت اشیا افزایش مشاهده شده است. این افزایش به طور میانگین از افزایش ثبت اختراع برای دیگر فنآوریها در حوزه فاوا در حدود ۶ درصد بالاتر است. به شکل واضحتر یعنی اینکه میزان رشد ثبت اختراعات در اینترنت اشیا حدود ۶ درصد از میانگین رشد ثبت اختراع برای دیگر فنآوریها در فاوا بیشتر بوده است.
بزرگترین دلیل دیگر بر ان مدعا که اینترنت اشیا در جای دیگری به غیر از دره سیلیکون ابداع شده است؛ این است که اینترنت اشیا در کشورهای دیگر نیز به صورت گستردهای در حال ایجاد انقلابی گسترده در ضمینه فاوا است. برای نمونه دو کشور فنلاند و سوئد که از کشورهای برجسته در حوزه اینترنت اشیا با وجود سطح پایین ثبت اختراع در این کشورها به شمار میآیند. دلیل این موضوع بسیار ساده است؛ هم شرکت نوکیا که یکی از فعالین ین عرصه است در کشور فنلاند واقع است و هم شرکت اریکسون دیگر فعال مطرح که در کشور سوئد قرار دارد.
با این وجود، دست بالا در حوزه اینترنت اشیا را شرکت ZTE دارد و میتوان گفت که قدرت بالایی در ضمینه ثبت اختراع مرتبط با اینترنت اشیا داشته و در این ضمینه شرکت پیشتازی به حساب میآید. ZTE شرکتی مخابراتی چینی است که محصولات متنوعی را در زمینه شبکه عرضه میکند. این شکرت همانند دیگر شرکتهای چینی در بازار گوشیهای هوشمند به ساخت گوشی هوشمند نیز اقدام کرده و چندین گوشی هوشمند را نیز روانه بازار نموده است. این شرکت بیشترین اختراع در مرتبط با اینترنت اشیا به ثبت رسانده که رقم ثبت اختراع آنان از تمامی شرکتهای مطرح روی این سیاره بیشتر است و باعث برتری این شرکت در دعواهایی است که در آینده جهت حق اختراع خواهد انجام خواهند شد. در این دعوا هر شرکتی که از حق اختراعات «پَنْتِتْ» بیشتری برخوردار باشد؛ برنده است.
در لیست زیر بازیگران اصلی در حوزه اینترنت اشیا را مشاهده میکنید؛ در این لیست ۲ شرکتهای فعال در بین سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۳ را مشاهده میکنید که بیشترین تاثیر را بر این حوزه داشته و اختراعات بیشتری را ثبت کردهاند. این فهرست بر اساس تعداد اختراعات ثبت شده «پنتتی» است که توسط این شرکتها ثبت شده و ترتیب قرار گیری آنان نیز بر این اساس است.
- ZTE (جمهوری خلق چین)
- LG (کره جنوبی)
- Samsung (کره جنوبی)
- Ericsson (سوئد)
- IBM (ایالات متحده آمریکا)
- Sony (ژاپن)
- Intel (ایالات متحده آمریکا)
- Somfy (فرانسه)
- Qualcomm (ایالات متحده آمریکا)
- Huawei (جمهوری خلق چین)
- ETRI (کره جنوبی)
- KT Corporation (کره جنوبی)
- Nokia (فنلاند)
- Alcatel Lucent (فرانسه)
- General Electric (ایالات متحده آمریکا)
- Microsoft (ایاالات متحده آمریکا)
- CATR (جمهوری خلق چین)
- Interdigital (ایالات متحده آمریکا)
- Toshiba (ژاپن)
- Renesas Electronics (ژاپن)
با دقت به لیست بالا و شرکتهایی که در این لیست واقع شدهاند؛ کشور ایالات متحده آمریکا که شرکتهای دره سیلیکون در آن واقع شدهاند؛ یکهتاز میدان نیست و به عنوان یک بازیگر خورد در این عرصه مطرح است و بازیگران قدری از چین، کره و ژاپن نیز از قدرت یکسانی با ایالات متحده آمریکا برخوردار هستند.